Slapend dienstverband ontbonden door duurzame arbeidsongeschikt

Een vrouw is al enige tijd in dienst bij een Nederlands ziekenhuis waar zij als directeur werkt en verantwoording aflegt aan de raad van toezicht. Helaas krijgt de vrouw kanker en raakt zij langdurig arbeidsongeschikt. Haar functie wordt daarom ad interim overgenomen. Inmiddels is de vrouw uitbehandeld en is genezing niet langer mogelijk. Zij kan niet terugkeren in haar oude functie.

De bedrijfsarts wordt gevraagd een prognose voor haar gezondheid te geven, maar die kan dat niet. Wel geeft hij aan dat de vrouw door haar medische behandelingen niet duurzaam inzetbaar is en dat de kans bestaat dat zij de zwaarte van de functie in niet aankan. De raad van toezicht besluit dat re-integratie in haar functie niet meer tot de mogelijkheden behoort en dat de vrouw uit haar functie van statutair bestuurder/directeur wordt ontslagen. Zij ontvangt hierover een brief. Maar de raad wil, zo staat in diezelfde brief, de arbeidsrechtelijke relatie met de vrouw laten voortduren. De raad ziet gedurende de arbeidsongeschiktheid geen reden om de arbeidsovereenkomst te beëindigen en mikt op re-integratie in een andere functie.

Statutair ontslag

In een vervolgvergadering van de raad komt het statutair ontslag van de vrouw aan de orde. De vrouw was niet aanwezig maar heeft bij brief van haar advocaat haar raadgevende stem ingebracht. Kort samengevat komt haar standpunt er op neer dat zij zich niet kan vinden in het voorgenomen ontslag. Desondanks wordt besloten dat de vrouw uit haar statutaire functie wordt ontslagen. Ook dat wordt per brief medegedeeld. In die brief staat vermeld dat dit ontslag is gegeven met het oog op de continuïteit van de organisatie en het voornemen tot wijziging van de profielschets van de bestuurder. De vrouw wordt dus wel voor de vennootschap ontslagen, maar niet arbeidsrechtelijk. Ze is het er niet mee eens. Volgens haar zijn de twee onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Blijvend arbeidsongeschikt

Uiteindelijk wordt door de bedrijfsarts geconstateerd dat de vrouw om medische redenen niet kan re-integreren en dat zij blijvend, voor meer dan tachtig procent arbeidsongeschikt is. De vrouw ontvangt daarom voortaan een IVA-uitkering. De raad en de vrouw communiceren ondertussen via hun advocaten over
een arbeidsrechtelijk ontslag waarbij de vrouw recht zou hebben op een transitievergoeding. Maar de raad wil de vrouw niet ontslaan. De twee treffen elkaar voor de rechter. De vrouw eist onmiddellijke beëindiging van de arbeidsovereenkomst en de toekenning van de wettelijke transitievergoeding van 150.067 euro bruto.

Zij meent dat de arbeidsovereenkomst alleen ‘slapend’ wordt gehouden om de wettelijke transitievergoeding niet uit te hoeven keren. Ze wil graag voor haar overlijden haar aanspraak op een transitievergoeding geldend maken en spant daarom een kort geding aan.

Het oordeel van de rechter

De vrouw krijgt gelijk. Daartoe verwijst de rechter vooral naar de wet waarin de verschuldigdheid van de werkgever van een transitievergoeding geregeld is. Het valt volgens de rechter op dat werkgevers een arbeidsovereenkomst na twee jaar arbeidsongeschiktheid vaker niet beëindigen om te voorkomen dat zij een transitievergoeding verschuldigd zijn, ook in gevallen waarin sprake is van duurzame arbeidsongeschiktheid. Daarover speelt op dit moment een maatschappelijk debat en er zijn al veel procedures gevoerd. Rode lijn in eerdere uitspraken was dat geen sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten indien een werkgever bij een slapende arbeidsovereenkomst niet tot ontslag overgaat zodat de werknemer een transitievergoeding misloopt, en dat de werkgever ook niet op grond van zijn verplichtingen als goed werkgever verplicht kan worden over te gaan tot opzegging van de arbeidsovereenkomst. Maar die uitspraken dateren van voor de totstandkoming van de Wet compensatie transitievergoedingen. De wetgever wil juist – met het oogpunt van het beginsel van gelijke behandeling – dat de transitievergoeding in situaties van arbeidsongeschiktheid niet vervalt.