Het calamiteitenverlof?

Een werknemer kan verrast worden door bijvoorbeeld het overlijden van een naaste of de bevalling van een partner. Hiervoor bestaat een wettelijke verlofvorm: het calamiteiten- en ander kort verzuimverlof.

De Wet arbeid en zorg (WAZO) regelt verschillende verlofvormen waar een werknemer op kan terugvallen bij bepaalde omstandigheden in zijn privéleven. Zo kan de werknemer voor mantelzorg zorgverlof opnemen en bestaat er voor de opvoeding het ouderschapsverlof. Voor kortdurende afwezigheid op het werk is het calamiteiten- en ander kort verzuimverlof in het leven geroepen.

Waarvoor is calamiteitenverlof op te nemen?

Een werknemer kan het verlof opnemen als hij te maken krijgt met ‘onvoorziene omstandigheden die een onmiddellijke onderbreking van de arbeid vergen’. Denk hierbij aan een brand, inbraak of lekkage in het huis van de werknemer. Ook is het verlof te gebruiken bij ‘zeer bijzondere persoonlijke omstandigheden’.

De wet noemt daarvan voorbeelden:

• de bevalling van een partner,
• het overlijden,
• en de lijkbezorging van bepaalde naasten,
• arts- of ziekenhuisbezoek,
• Niet redelijkerwijs buiten werktijd te plannen en de noodzakelijke verzorging op de eerste ziektedag van een naaste.

Daarnaast is het verlof bijvoorbeeld te gebruiken om te stemmen tijdens een verkiezingsdag (al zal dat in de praktijk door de ruime openingstijden van de stemlokalen niet snel nodig zijn).

Bestaat er recht op loon tijdens calamiteitenverlof?

Ja, de werkgever moet het loon tijdens het verlof volledig doorbetalen. De betaling van onkosten kan hij wel stopzetten. Om te controleren of de werknemer het verlof niet misbruikt, mag de werkgever van de werknemer verwachten dat hij aannemelijk kan maken dat hij zijn arbeid niet heeft kunnen verrichten wegens één van de redenen die in de vorige vraag zijn behandeld.

Hoelang duurt calamiteitenverlof?

Het calamiteiten- en ander kort verzuimverlof kent geen vaste duur. Het gaat om een ‘korte, naar billijkheid te berekenen tijd ’. Hoelang het verlof duurt, hangt af van de reden. Vaak loopt dit verlof over in een ander verlof: de werknemer kan geboorteverlof opnemen voor de dagen na de dag van de bevalling van zijn partner en kan kort- of langdurend zorgverlof opnemen voor de dagen na de eerste ziektedag waarop hij een naaste noodzakelijke verzorging heeft gegeven.

Is afwijken van WAZO-regels voor calamiteitenverlof mogelijk?

In de cao kan in het nadeel van de werknemer worden afgeweken van de wettelijke regels. Bevat de cao geen bepalingen over dit verlof, dan mag de werkgever samen met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging afspraken maken. Belangrijk onderwerp waar afwijkende afspraken voor mogelijk zijn, is de hoogte van de loondoorbetaling.

Zie ook:

Wet arbeidsmarkt in balans (WAB)

Werkkostenregeling (WKR)

Overzicht belastingverdragen per 1 juli 2019

Regeling voor werknemers van failliet bedrijf