Doorwerken ondergeschoven kind in cao-overleg

Volgens Werkgevers organisatie AWVN

Werkgeversvereniging betreurt het dat vakbond FNV inzet op korter werken voor ouderen. ‘Op de huidige krappe arbeidsmarkt is dat doodzonde’

Ondanks uitzonderlijke personeelstekorten maken werkgevers en werknemers bedroevend weinig afspraken waardoor oudere werknemers langer en met plezier aan het werk kunnen blijven. Vooral onder aandrang van vakbond FNV ligt er in cao-onderhandelingen te veel nadruk op hoger loon, zegt Gerard Groten, directeur van werkgeversvereniging AWVN, die is betrokken bij de meeste cao’s. En als het over de zogeheten ‘duurzame inzetbaarheid’ van medewerkers gaat, geeft de bond prioriteit aan korter werken en andere maatregelen om ouderen te ontzien.

Maatregelen om oudere werknemers langer en gezonder aan het werk te laten blijven, kunnen volgens Groten helpen tekorten op de arbeidsmarkt te bestrijden. ‘Het is doodzonde dat innovatie van de arbeidsmarkt stilstaat. In Duitsland blijft de groei nu al onder het potentieel door krapte op de arbeidsmarkt en in Nederland staat dat te gebeuren’.

Duurzaam inzetbaar

Minister Koolmees van Sociale Zaken heeft de afgelopen maanden werkgevers en werknemers herhaaldelijk opgeroepen meer te doen aan duurzame inzetbaarheid. Dat zou een betere oplossing zijn voor werknemers die moeite hebben om langer door te werken, dan morrelen aan de verhoging van de AOW-leeftijd. In die discussie wil Groten zich niet mengen, maar hij constateert wel dat er nog te weinig gebeurt.

In de bijna 200 nieuwe cao’s die het afgelopen halfjaar zijn afgesloten, hebben werkgevers en werknemers volgens de AWVN iets meer afspraken gemaakt over ‘duurzame inzetbaarheid’ dan vorig jaar. Maar in een op de drie gevallen gaat het om zogenaamde studieafspraken, de afspraak om erover na te denken, niet om concrete acties. ‘Op potentiële oplossingen zitten we niet te wachten.’

Waarop dan wel? ‘Werknemers moeten meer zelf aan het stuur zitten, zelf een beeld kunnen vormen van hun verdere carrière. Dat kan bijvoorbeeld door ze eens in de vijf jaar een loopbaan-APK aan te bieden en daar ook gevolg aan te geven. Bijvoorbeeld met scholing’.

Generatiepact

Vakbond CNV is daar ontvankelijker voor dan de FNV, signaleert Groten. De grootste bond hamert, behalve op 3,5% meer loon, op het ‘generatiepact’.
Ouderen gaan dan korter werken, grotendeels met behoud van loon en pensioen, zodat meer jongeren een vaste baan kunnen krijgen. Groten: ‘In specifieke situaties kun je je dat best voorstellen, maar op een krappe arbeidsmarkt is dat het paard achter de wagen spannen’.

Loopbaanplanning

Volgens de FNV is een generatiepact wel degelijk toekomstgericht. ‘Wij merken dat veel werkgevers geïnteresseerd zijn in afspraken hierover’, aldus een woordvoerder. Maar tot dusver zijn er slechts in één op de tien cao’s afspraken over gemaakt. Voor scholing is er volgens haar te weinig geld. ‘Daar kun je zeker niet van omscholen.’

Maar dat beeld herkent Groten niet. ‘Budgetten zijn soms verrassend groot,daar ligt het niet aan. Maar een generatiepact kost ook veel geld, dat je beter kunt besteden. In plaats van mensen een dag korter te laten werken, kun je beter kijken hoe je ze in een baan krijgt waar ze het wel volhouden’.

Deeltijdpensioen

Er zijn volgens de AWVN-directeur best beroepen waarin mensen de pensioengerechtigde leeftijd niet kunnen halen, maar dat gaat om kleine aantallen, die worden ‘overbelicht’. ‘Dat moet je oplossen met maatwerk en zeker niet institutionaliseren met ‘VUT-achtige’ regelingen, zoals een generatiepact.’ De inmiddels afgeschafte vervroegde uittredingsregel stelde werknemers in staat rond hun 60ste te stoppen.

Groten ziet liever dat meer werknemers die eerder willen stoppen dat zelf betalen door met deeltijdpensioen te gaan. Berichten over lege pensioenpotten hebben veel mensen onnodig bang gemaakt. Daardoor onderschatten ze hun financiële armslag. ‘Door ze persoonlijk financieel advies te geven, krijgen ze beter inzicht in hun situatie. Dat blijkt goed te werken’.