Gelijk loon voor mannen en vrouwen

Er moet nu echt een einde komen aan de ongelijke beloning tussen mannen en vrouwen, vinden SP, GroenLinks, 50PLUS en PvdA. De vier partijen dienen daarom een wetsvoorstel in dat bedrijven verplicht om transparant te zijn over salarissen.

De vier partijen willen organisaties met meer dan vijftig werknemers verplichten om gelijk loon voor gelijk werk te bieden. Er moet volgens het voorstel een certificeringssysteem komen, waarbij bedrijven elke drie jaar cijfers over het salaris van de werknemers moeten tonen.

Beschamend

“Dat vrouwen voor hetzelfde werk minder betaald krijgen dan mannen, is ronduit beschamend. Honderd jaar na de invoering van het vrouwenkiesrecht wordt het hoog tijd dat we dat rechtzetten”, zegt Jasper van Dijk (SP). “We rekenen op brede steun voor onze wet. Partijen die ons niet steunen, willen blijkbaar terug naar de vorige eeuw.”

Nederlandse vrouwen blijken uit onderzoek nog zo’n 6% minder loon te krijgen t.o.v. mannen, gecorrigeerd voor deeltijdwerk en andere factoren.

‘De praktijk toont aan dat dit nodig is’, zegt SP-Kamerlid Jasper van Dijk. ‘Ondanks de wet gelijke behandeling bestaan er nog aanzienlijke verschillen in beloning tussen mannen en vrouwen. Door een omgekeerde bewijslast in te voeren kunnen wij het probleem te lijf.’

Boetes

Het wetsvoorstel voorziet in de invoering van een certificeringssysteem, waarbij het verplicht wordt iedere drie jaar cijfers aan te leveren over het salaris van de werknemers. Als er sprake is van ongelijke beloning, dan krijgt de werkgever de kans de situatie te verbeteren. Gebeurt er niets, dan volgen er boetes. Die kunnen volgens de ontwerptekst van het wetsvoorstel oplopen tot maximaal 10% van de jaaromzet van de onderneming.

Wie aantoonbaar zijn werknemers evenveel betaalt, krijgt een certificaat dat om de drie jaar moet worden vernieuwd. Gecertificeerde organisaties worden opgenomen in een openbaar register, dat online te raadplegen is.

Hardnekkig probleem

Volgens de initiatiefnemers is ongelijke beloning tussen mannen en vrouwen in Nederland ‘een hardnekkig probleem’. CBS-cijfers tonen aan dat vrouwen in Nederland gemiddeld nog altijd zo’n 16,1% minder verdienen dan mannen. Wordt er gecorrigeerd voor deeltijdwerk en andere factoren, dan blijft er nog altijd een onverklaarbaar verschil van rond de zes procent.

In het wetsvoorstel wordt dit probleem te lijf gegaan door de bewijslast om te draaien. ‘Als je op dit moment wilt aantonen dat je minder verdient dan je mannelijke collega, dan moet je talloze barrières doorbreken om daar iets aan te doen’, zegt PvdA-Kamerlid Lilianne Ploumen. ‘Je moet het allemaal zelf uitzoeken. Dat is de wereld op z’n kop en daarom draaien we met dit wetsvoorstel de boel om. Ongelijke beloning is daarmee geen individueel probleem meer, maar wordt het probleem van de hele organisatie.’

Het conceptwetsvoorstel is geënt op de praktijk in IJsland, waar begin dit jaar een wet van kracht werd die voorschrijft dat bedrijven moeten bewijzen dat ze mannen en vrouwen hetzelfde betalen voor hetzelfde werk. Ook is er gekeken naar Duitsland, dat een openbaar register aanhoudt van gecertificeerde bedrijven.

In Nederland moet er een onafhankelijke certificeringsinstantie komen die toetst hoeveel verschil in beloning tussen man en vrouw binnen een functie acceptabel is. De Stichting van de Arbeid zou een belangrijke rol kunnen krijgen in het vaststellen van die standaard, aldus de toelichting op het wetsvoorstel. Vervolgens zou de Inspectie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid toezicht moeten houden op naleving.

Consultatie

Vanaf dinsdag is het conceptwetsvoorstel open voor consultatie online. Ook gaan de partijen in overleg met werkgevers- en werknemersorganisaties en zullen er openbare bijeenkomsten worden gehouden om het concept bij te slijpen, aldus PvdA-voorlichter Michiel Selten. ‘Wij hopen voor de zomer het wetsvoorstel in te dienen’, zegt hij.

VNO-NCW en MKB Nederland

Werkgevers mogen niet discrimineren ten aanzien van de beloning van mannen en vrouwen. Dat standpunt delen MKB-Nederland en VNO-NCW ‘volkomen’ met de indieners van een initiatiefwetsvoorstel gelijke beloning. De ondernemersorganisaties vragen zich echter wel af wat de meerwaarde van het wetsvoorstel is en voorzien grote problemen in de uitvoering ervan.

Complex systeem

Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland zeggen ‘volkomen’ achter het doel van de conceptwet te staan, maar voorzien grote problemen in de uitvoering. ‘Wij verwachten dat zo’n systeem veel administratieve lasten en complexiteit met zich meebrengt’, zeggen zij in een eerste reactie. ‘Welke secundaire arbeidsvoorwaarden moeten bijvoorbeeld meegerekend worden, en hoe ga je dat vergelijken?’ Ook zou de privacy van werknemers in het geding komen. Voorzitter Hans de Boer van VNO-NCW: ‘Ik denk dat het onhanteerbaar wordt.’ Daarnaast is de privacy in het geding. Allerlei vertrouwelijke gegevens van werknemers komen in het systeem terecht, met het risico van datalekken.

Verschil loopt terug

De ondernemersorganisaties wijzen er verder op dat de doelgroep zo’n 10.000 bedrijven betreft ‘die al veel voor hun kiezen krijgen. Zit bij deze groep een probleem? Is dat goed onderzocht? De vraag is of de voordelen van het wetsvoorstel opwegen tegen de nadelen.’ Zij wijzen erop dat het beloningsverschil volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) al terugloopt van 9 naar 7 procent. ‘Laten we dat vooral voortzetten en uitbouwen.’ In een onderzoek stelt het CBS dat beloningsverschillen voor een belangrijk deel verklaarbaar zijn uit kenmerken als opleidings- en beroepsniveau, deeltijd of voltijd, en werkervaring. Jonge vrouwen verdienen inmiddels meer dan jonge mannen.

 

In andere landen

Duitsers mogen elkaars salaris inzien

In Duitsland treedt een nieuwe wet in werking die werknemers inzicht moet geven in elkaars salaris. Op die manier hoopt het land de loonkloof tussen mannen en vrouwen te dichten. Er zitten alleen wel wat haken en ogen aan.

De zogeheten ‘Entgelttransparenzgesetz’ gaat morgen in. Nu verdienen vrouwen in Duitsland 21 procent minder dan mannen, deels omdat ze minder uren werken en in sectoren werken waar de lonen lager liggen. Maar kijk je naar wat ze verdienen voor exact hetzelfde werk, gelijkgetrokken naar hetzelfde aantal uren als mannen, dan verdienen ze nog altijd zes procent minder.

In de hele EU verdienen vrouwen volgens cijfers van de Europese Commissie gemiddeld zestien procent minder per uur dan mannen.

Alleen verplichting voor grote bedrijven

Daar moet de nieuwe wet verandering in gaan brengen. Er zitten wel een aantal haken en ogen aan. Zo kunnen individuele salarissen niet opgevraagd worden, wel het gemiddelde salaris van mensen die binnen een bedrijf hetzelfde werk doen.

De wet geldt daarnaast alleen voor bedrijven met meer dan 200 werknemers. Als een vrouw een verzoek indient om het salaris in te zien van mannelijke collega’s, moeten er ten minste zes collega’s van het andere geslacht zijn die hetzelfde werk doen. En alleen bedrijven met 500 of meer werknemers zijn verplicht om verslag uit te brengen over hun salarisbetalingen.

Loonkloof dichten

 

 

 

IJsland ging deze week nog een stapje verder. Daar zijn werkgevers sinds 1 januari verplicht om mannen en vrouwen hetzelfde te betalen voor hetzelfde werk. Het is het eerste land ter wereld waar gelijk loon wettelijk geregeld is.

Daar geldt de wet voor bedrijven met 25 personen in dienst of meer. IJsland streeft ernaar om deze loonkloof in 2022 helemaal te dichten. Eind vorig jaar kondigde de Europese Commissie een nieuw actieplan aan om de salariskloof tussen mannen en vrouwen verkleinen.

Gelijk loon voor mannen en vrouwen verplicht in IJsland

Werkgevers zijn vanaf vandaag verplicht mannen en vrouwen hetzelfde te betalen voor hetzelfde werk. Het is het eerste land ter wereld waar gelijk loon wettelijk geregeld is.

Net als in Nederland krijgen vrouwen minder betaald dan mannen. IJsland streeft ernaar om deze loonkloof in 2022 helemaal te dichten. De wet die vandaag van kracht is geworden, zal daar aan bijdragen. De wet geldt voor bedrijven met 25 personen in dienst of meer.

“Ongeacht sekse, etniciteit of nationaliteit, voor gelijkwaardige functies moet een evenhoog salaris staan”, zei een woordvoerder van het IJslandse ministerie van Sociale Zaken en Gelijkheid eerder tegen journalisten.

Gelijke beloning

 

 

 

Concreet houdt het in dat bedrijven moeten kunnen bewijzen dat ze gelijke lonen bieden voor gelijk werk ongeacht geslacht, etniciteit, seksualiteit en nationaliteit. Het gaat niet alleen om gelijk loon voor gelijk werk, maar ook om een gelijke beloning voor arbeid van dezelfde waarde.

Het is niet de enige maatregel in IJsland om ervoor te zorgen dat mannen en vrouwen gelijk betaald worden. Zo is er een vrouwenquota van 40 procent voor de besturen van grote bedrijven. Ook hebben vaders recht op betaald verlof bij een geboorte.

 

Loon onderhandelingen

 

 

 

Slecht nieuws voor vrouwen uit het Nationaal Salarisonderzoek: ze verdienen structureel minder dan mannen, zeker nadat ze de dertig zijn gepasseerd. Hoe kan dat? En belangrijker, hoe kunnen ze beter onderhandelen en harder?

Vrouwen onder de 36 verdienen 4 procent minder dan mannen, maar als vrouwen 36 of ouder zijn, dan loopt dat verschil op tot 8 procent, blijkt uit het Nationaal Salaris Onderzoek van Business Universiteit Nyenrode en Intermediair.

Uit eerdere berekeningen van het CBS, waarin twintig kenmerken als ervaring, opleidingsniveau en het verschil tussen deeltijd en voltijd zijn meegenomen, kwam ook al een groot inkomensverschil van gemiddeld zo’n zeven procent. De oorzaken daarvan kunnen ‘niet worden vastgesteld’, stelde het CBS daarbij.

Maatschappelijk onaanvaardbaar

Volgens Jaap van Muijen, hoogleraar psychologie aan Nyenrode en mede-auteur van het onderzoek van vandaag, is er wel degelijk sprake van seksediscriminatie. “Maar belangrijker dan dat, het is maatschappelijk onaanvaardbaar”, zegt hij.

Wat de oorzaak ook is, feit blijft dat er een verschil in salaris bestaat. Maar vrouwen kunnen er zelf een rol in hebben dit op te lossen. Hoewel je salaris van een hoop factoren afhangt, geldt bij veel bedrijven nog altijd: wie vraagt, die krijgt eerder wat.

Te snel tevreden

Volgens Van Muijen zijn vrouwen vaak te snel tevreden met hun salaris. Uit zijn onderzoek blijkt dat 56 procent van de vrouwen vindt dat ze een ‘rechtvaardig’ salaris verdient, ook al ligt hun salaris lager, tegenover 50 procent van de mannen. Van Muijen raadt vrouwen dan ook aan harder te onderhandelen.

“Bij vrouwen kun je heel gemakkelijk op bepaalde knoppen drukken, veel meer dan bij mannen”, ziet Jeanette Haas van De Onderhandelcoach. “Dan gaan ze bijvoorbeeld onderhandelen over hun salaris en zegt een hr-manager ‘Goh, ik wist niet dat jij zo veel om geld gaf’. Vrouwen zijn dan sneller geneigd om in de verdediging te schieten en daarmee hun eigen positie onderuit te halen.”

HR-managers maken gebruik van de verschillen tussen mannen en vrouwen, denkt ook Charlotte Melkert van recruitment- en consultancybureau Female Investments. “Ze verwachten bij vrouwen wat minder weerstand.”

Trucs van managers

Van die wetenschap kun je gebruik maken. Wees je bewust van de trucs die hr-managers gebruiken om je kleiner te maken. Als ze een salarisverhoging afwijzen in het belang van het bedrijf, benadruk dan waarom juist jij belangrijk bent voor het bedrijf, het liefst met concrete voorbeelden.

“Veel vrouwen gaan zo’n gesprek aan met de gedachte ‘ik probeer het gewoon en ik zie wel hoever ik kom'”, zegt Haas. “Maar het is veel beter om iets concreets neer te leggen. Dan wordt het voor de ander duidelijker wat je wilt en heb je zelf ook meer houvast.”

Néé, is niet het eindstation

Als je ‘nee’ te horen krijgt, denk dan niet dat het daar stopt. Veel managers geven in eerste instantie een hardere ‘nee’ dan echt nodig is, zegt Haas. “Vraag bijvoorbeeld wat er nodig is om van die ‘nee’ een ‘ja’ te maken, of wanneer het wel kan.” Soms is het ook gewoon een kwestie van volhouden. “Blijf vragen, als je echt vindt dat het nodig is. Vaak blijkt dan er dan ineens toch wat mogelijk.”

Een andere valkuil om te vermijden: het gebruik van twijfel- en verkleinwoorden. “Wij zeggen altijd: hou je zinnen kort. Hoe langer je zinnen worden, hoe groter de kans dat je woorden als ‘eigenlijk’ of ‘misschien’ gaat gebruiken”, zegt Melkert. Wees duidelijk over wat je wil; verkleinwoorden verkleinen het belang dat mensen hechten aan je boodschap.

Geen salarisverhoging?

Probeer de secundaire arbeidsvoorwaarden.

Tenslotte: ook secundaire arbeidsvoorwaarden zijn onderdeel van je salarisonderhandeling. Die kun je inzetten. Bij grote Amerikaanse bedrijven gebruiken ze allerlei lokkertjes in de secundaire arbeidsvoorwaarden. Zo krijgen medewerkers van Airbnb elk jaar 2000 dollar reisgeld en mogen ze hun hond meenemen naar het werk. Bij Google mogen medewerkers gratis eten, op van topniveau.

Ofwel: krijg je die extra salarisverhoging niet? Denk dan eens aan een treinabonnement of laptop van de zaak. Verplaats je in je manager, en bedenk wat wel mogelijk is.

Meer over salarisonderhandelingen:

Na hun 36e gaan vrouwen een stuk minder verdienen dan mannen, blijkt uit het Nationaal Salarisonderzoek van Business Universiteit Nyenrode en Intermediair.
Praten over je vorige salaris is maar een klein onderdeel van de salarisonderhandelingen. Met deze tips maak je van de hele onderhandeling een succes. Deze bedrijven kennen geen salarisonderhandelingen. Alle salarissen zijn er openbaar. Eerlijker voor iedereen, vinden zij.

 

Leeftijd

 

 

 

De verschillen tussen mannen en vrouwen op de werkvloer veranderen nadat de vrouwen de leeftijdsgrens van 30 zijn gepasseerd.

Dat blijkt uit het Nationaal Salaris Onderzoek van Business Universiteit Nyenrode en Intermediair. Er zijn meer mannen van 30 jaar of ouder in loondienst dan vrouwen. En ook in leidinggevende functies zitten meer mannen dan vrouwen. Er zijn 70 procent meer mannen die leiding geven dan vrouwen.

Ook het salaris van vrouwen loopt achter. Vrouwen onder de 36 verdienen 4 procent minder dan mannen, maar als vrouwen 36 of ouder zijn, dan loopt dat verschil op tot 8 procent. Ook zijn meer vrouwen dan mannen de afgelopen twee jaar er in salaris op achteruit gegaan.

Mannen hebben vaker vast contract

Vrouwen zijn wél meer tevreden met hun salaris. Een kleine 60 procent vindt dat ze een eerlijk salaris krijgen. Van de mannen is maar de helft tevreden.

Wat vaste contracten betreft, er zijn minder vrouwen dan mannen met een vast contract.

Typische mannen- en vrouwenberoepen

Nog altijd zijn er typische mannen- en vrouwenberoepen. Zo zijn werken er relatief veel vrouwen in de zorg, sociaal & welzijn, het juridische domein en onderwijs. Typisch mannelijke functies zie in de techniek, ICT, productie en beveiliging.

 

Bron: NOS,RTL,CBS