Hitte op de werkvloer!

Flauw van de hitte op je werk ? Dit moet je baas ertegen doen.

Genoeg drinken, langer pauzeren en als dat mogelijk is een werkende airco op je werkplek. Dat zijn de belangrijkste en meest voor de hand liggende tips om het wat aangenamer te hebben op je werk als het bloedheet is. Maar waar heb je als werknemer eigenlijk recht op?

De werkgever is volgens de wet verantwoordelijk voor een veilige werkplek. Maar hoe die daar precies voor moet zorgen, daar staat niets over in de arbowetgeving.

Dat komt omdat dit per sector verschillend is. Voor een aantal sectoren zijn er wel regels, vastgelegd in het Arbobesluit. Daarin staat dat de temperatuur op de werkplek ‘niet nadelig mag zijn voor de gezondheid van de werknemer’. De werkgever moet ‘er alles aan doen’ om gezondheidsklachten te voorkomen.

Langere pauzes en koele drankjes

Als het niet lukt om te zorgen voor een werkplek met een prettige temperatuur, dan moet de werkgever wel andere maatregelen nemen:

• Allereerst moet hij kijken of het wel echt nodig is om door te werken.
• Als dat zo is, dan moet het warme werk worden afgewisseld met werk op een koelere plek.
• Over koel gesproken: de werkgever moet zorgen voor koele drankjes.
• Ook moet hij beschermingsmiddelen aanbieden: beschermende kleding, een pet of helm en zelfs zonnebrandcrème.

Gaat het vaak mis?

Dat lijkt best mee te vallen. Bij de Inspectie SZW zijn sinds begin deze maand acht klachten binnengekomen van mensen die last hadden van de hitte. Of die klachten terecht waren, is onduidelijk.

De Inspectie gaat er geen onderzoek naar doen, vertelt woordvoerder Paul van der Burg. Dat is omdat de klagers zich nog niet hadden gemeld bij hun werkgever of de ondernemingsraad om er op die manier iets aan te laten doen, legt hij uit.

Wat zijn er verder nog voor regels?

Waar het weer van grote invloed kan zijn op de werkzaamheden, denk aan de (wegen-)bouw, de agrarische sector of bakkerijen, daar zijn wel aparte regels voor vastgelegd in cao’s.

Asfaltwerkers bijvoorbeeld, moeten als het warm is extra pauzeren, voldoende drinken en beschermende kleding dragen.

Dat is ook meteen de verklaring voor het lage aantal meldingen, denkt Van der Burg, die benadrukt dat hij niets wil bagatelliseren.

“Maar de meldingen die we kregen komen uit winkels, terwijl de mensen die buiten werken, echt last hebben van de hitte.”

Dat daar weinig geklaagd wordt, komt volgens hem omdat ze daar wel weten wat ze moeten doen.

“Neem de kassen, daar is het sowieso vaak al zo warm. Daar let de werkgever wel op, want die heeft er ook niets aan als z’n personeel niet verder kan.”

Boeren weten wel hoe ze om moeten gaan met een warme zomerdag.

Behalve afspraken in cao’s zijn er ook voor sommige beroepen adviezen vastgelegd in zogeheten arbocatalogi, vult Erik van de Haar aan, beleidsmedewerker voor arbeidsomstandigheden bij vakbond FNV.

Een van de tips uit de arbocatalogus voor bakkerijen is om werknemers om de 15 à 20 minuten te laten drinken. Om het hygiënisch te houden wordt geadviseerd om het water in bekertjes met een spitse bodem te geven, zodat de lege bekertjes niet overal neergezet worden.

Stel, je baas houdt zich niet aan de regels, wat kun je dan doen?

Tip 1 die Van de Haar én Van der Burg van de Inspectie geven: gebruik de FNV Hittestress Calculator.

Met behulp van een vochtigheids- en thermometer kun je zelf checken hoe het gesteld is op je werkplek. Bij de FNV zien ze het gebruik van de meter hard oplopen, naarmate het kwik verder stijgt.

“In de eerste weken van de zomer een paar honderd keer, maar als het echt warm wordt zo duizend keer per maand”, vertelt Van de Haar. Als de meter in het rood gaat, adviseert hij om eerst met je werkgever te gaan praten. Als dat niet werkt, kan de FNV best bemiddelen.

Als de hitte tot een gevaarlijke situatie leidt zoals in de bouw, fabrieken of het verkeer, dan is is het volgens Van de Haar het beste om de inspectie in te schakelen.

Gevaarlijke situaties, hoezo dan?

Blootstelling aan langdurige hitte kan in de ergste gevallen zorgen voor flauwvallen of een hitteberoerte, vertelt Van de Haar. “Levensgevaarlijk natuurlijk als je op een steiger staat, gelukkig zijn dit slechts incidenten.”

De meeste klachten krijgt de vakbond binnen over hoofdpijn, darmklachten en collega’s die wat sneller geïrriteerd zijn.

Als de werkgever echt niet goed voor je zorgt, wat kan de Inspectie doen?

Die zal in eerste instantie zelf controleren en overleggen met het bedrijf wat er aan maatregelen genomen kan worden, legt Van der Burg uit. Daarbij kan de Inspectie ook dwang uitoefenen en als het echt gevaarlijk is de productie stilleggen. “De veiligheid van werknemers staat voorop.”

Als een bedrijf de regels jaar op jaar aan zijn laars lapt, kan dat ook leiden tot een boete. De hoogte daarvan is afhankelijk van de grootte van het bedrijf en het aantal keren dat het wordt betrapt.

“Omdat het meestal om grote bedrijven gaat, gaat het vaak om bedragen van duizenden euro’s”, zegt Van der Burg.