Regeling voor werknemers van failliet bedrijf

Wet overgang van onderneming in faillissement (Wovo)

Op dit moment wordt de arbeidsovereenkomst van werknemers van een failliet bedrijf meestal beëindigd door de curator. Daar is geen tussenkomst van UWV of rechter voor nodig. Het ontslag van alle werknemers maakt een doorstart of overname makkelijker. De nieuwe eigenaar heeft immers geen loonverplichtingen om over te nemen. De nieuwe Wet overgang van onderneming in faillissement (Wovo) gaat er naar verwachting voor zorgen dat dat niet langer het geval is. Partijen die een bedrijf of onderdeel van een bedrijf willen overnemen, zijn dan verplicht om ook de arbeidsovereenkomst, met behoud van arbeidsvoorwaarden, over te nemen.

Hoewel dit in eerste instantie aantrekkelijk klinkt voor de betrokken werknemers, kan het ook een negatief effect hebben, zo betoogt advocaat bij DVAN Advocaten Maarten van Kempen in een opiniebijdrage in het FD. Van Kempen:

‘Het kabinet heeft de Wet overgang van onderneming in faillissement tot op heden echter expliciet buiten toepassing gelaten, omdat dit een potentiële koper van een eventuele overname kan weerhouden’, schrijft Van Kempen. ‘Het zou er immers toe kunnen leiden dat de onderneming die zich in een insolventieprocedure bevindt, alsnog geliquideerd moet worden, waardoor alle arbeidsplaatsen verloren gaan.’ Met het nieuwe voorstel wordt dat standpunt echter verlaten.

Huidige situatie

Zodra de curator begint met de afhandeling van het faillissement, worden alle arbeidsovereenkomsten meestal beëindigd. Als bij de afhandeling van het faillissement een koper voor het bedrijf of bedrijfsonderdeel wordt gevonden, mag de nieuwe eigenaar zelf bepalen of hij het personeel wenst over te nemen. Hij kan individuele mensen kiezen, hele afdelingen of bedrijfsonderdelen, of helemaal niemand. Ook mag de nieuwe werkgever zelf bepalen of hij de bestaande arbeidsovereenkomsten wil voortzetten of dat hij een nieuwe arbeidsovereenkomst aanbiedt. Het is aan de medewerker zelf om te bepalen of hij dat nieuwe contract accepteert. Wordt het aanbod niet aangenomen of neemt de nieuwe eigenaar het personeel niet over, heeft de werknemer recht op een transitievergoeding. Als salarisadministrateur kunt de medewerkers helpen door een nieuwe bruto/netto berekening te maken en door andere beloningen onder de eventuele cao duidelijk te communiceren.

De situatie onder de Wovo

Als de Wovo in de huidige vorm door de Kamers komt, zal de nieuwe eigenaar niet langer een keuze hebben. Het personeel en het bedrijf(sonderdeel) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Neemt hij het bedrijf over, gaat het personeel mee. Ook mag hij niet langer een nieuwe arbeidsovereenkomst aanbieden. Het personeel heeft onder de nieuwe eigenaar exact dezelfde arbeidsvoorwaarden als voor het faillissement. Dat maakt de overname van bedrijven soms een stuk onaantrekkelijker, zeker als het personeel op dat moment betere arbeidsvoorwaarden heeft dan de overnemende partij. Het is dus straks goed mogelijk dat er minder kopers zullen zijn en arbeidsplaatsen eerder vervallen. Ook zullen werknemers die niet voor de nieuwe eigenaar willen werken zelf op zoek moeten naar een nieuwe baan en hebben zij geen recht op een transitievergoeding.

Waarom deze nieuwe manier?

In 2016 lag er wetgeving bij de Eerste Kamer die moest zorgen voor een flitsfaillissement. Daarbij kon de onderneming in stilte voorbereidingen treffen voor een doorstart, nog voor het faillissement een feit was. In de voorgaande jaren hadden rechters daarom vaak al bewindvoerders aangesteld voor een faillissement. Maar het Europees Hof van Justitie maakte daar een einde aan. Vakbonden meenden dat een faillissement werd gebruikt om van werknemers en hun (te) gunstige arbeidsvoorwaarden af te komen. Het Hof oordeelde daarom dat werknemers bij een doorstart dezelfde rechten hebben als bij een gewone overname. De wetgeving die toen in de Eerste Kamer lag, had hier niets voor geregeld. De betrokken ministeries en vakbonden moeten terug om de tafel.

Daar is nu de Wovo uit gekomen.

Bron: FD

Zie ook:

Memo: gevolgen WAB voor WW-premie 2020

Wet arbeidsmarkt in balans (WAB)

Uitstel voor Wet vereenvoudiging beslagvrije voet!

Eerste Kamer ingestemd met Wet WIEG