Toezichtsplan Arbeidsrelaties

Resultaten zijn vaak onjuist handelen!

De Belastingdienst heeft het Toezichtsplan Arbeidsrelaties op 1 juli 2018 gepubliceerd. Dit toezichtsplan richtte zich op het uitvoeren van bedrijfsbezoeken bij 100 opdrachtgevers. Deze bezoeken zijn inmiddels afgerond en de uitkomsten zijn vastgelegd in een rapportage die op 6 maart 2019 is gepubliceerd.

Uit de bedrijfsbezoeken trekt de Belastingdienst de conclusie dat bij de meeste opdrachtgevers sprake lijkt van in meer of mindere mate onjuist handelen.

Kwaadwillenden

Het kabinet heeft een handhavingsmoratorium ingesteld. De handhaving door de Belastingdienst op de juiste kwalificatie van de arbeidsrelatie voor de loonheffingen is opgeschort, met uitzondering van ‘kwaadwillendheid’. Sinds 1 juli 2018 kan de Belastingdienst bij alle kwaadwillenden handhaven.

Bedrijfsbezoeken

Voor de uitvoering van het toezichtsplan heeft de Belastingdienst 104 opdrachtgevers bezocht voor een bedrijfsbezoek. Tijdens deze bedrijfsbezoeken is met de opdrachtgevers gesproken over de werkwijze die zij hanteren bij het inhuren van opdrachtnemers. Indien tijdens deze gesprekken onjuistheden zijn geconstateerd, is dit met de opdrachtgever besproken.

De fiscus heeft de opdrachtgever suggesties gegeven om de feitelijke werkzaamheden met de gebruikte overeenkomsten in overeenstemming te brengen. Een voorbeeld hiervan is een aanpassing in de overeenkomst waarbij de werkzaamheden niet persoonlijk door de opdrachtnemer hoeven te worden verricht. Deze aanpassing werkt alleen als de opdrachtnemer zich daadwerkelijk zonder toestemming van de opdrachtgever mag laten vervangen en dat dit ook feitelijk gebeurt.

Resultaten

Samengevat zijn de resultaten van de 104 bedrijfsbezoeken:

• bij 45 keer bedrijfsbezoeken gaf de opdrachtgever blijk van voldoende kennis en ervaring met de Wet DBA en gaf hij aan de wettelijke bepalingen ook juist toe te passen.
• Bij de overige 59 bedrijfsbezoeken leek sprake van in meer of mindere mate onjuist handelen. Hiervan is bij 12 bedrijfsbezoeken, op basis van het gesprek, geconstateerd dat de opdrachtgever de arbeidsrelatie niet juist heeft gekwalificeerd.

Onjuist handelen

In de gevallen van (vermoedelijk) onjuist handelen gaat het om:

• Er zijn aanwijzingen voor de aanwezigheid van een gezagsverhouding, terwijl er volgens de gebruikte overeenkomst geen gezagsverhouding zou zijn.
• Zzp’ers verrichten dezelfde werkzaamheden en op dezelfde wijze als eigen werknemers.
• Er is sprake van kernactiviteiten, de werkzaamheden betreffen een wezenlijk onderdeel van de bedrijfsvoering, wat een aanwijzing kan zijn voor werken in dienstbetrekking.
• Er is geen vervanging van de zzp’er mogelijk of wenselijk, en er lijkt ook sprake te zijn van gezag.
• De zzp’er heeft geen mogelijkheid om zelfstandig zijn werk in te delen.
• De duur van arbeidsrelatie is dermate lang dat het werk van de zzp’er lijkt te zijn ingebed in de organisatie.
• Er lijkt sprake van een fictieve dienstbetrekking.
• Er wordt niet conform de modelovereenkomst gewerkt.

Complex en tijdrovend

Tijdens de bedrijfsbezoeken is de opdrachtgevers ook gevraagd naar de ervaringen met de Wet DBA. Uit deze gesprekken komt naar voren dat opdrachtgevers de huidige wet- en regelgeving inzake de kwalificatie van een arbeidsrelatie als complex en tijdrovend ervaren.

De meeste opdrachtgevers zijn gemotiveerd om de wet- en regelgeving goed toe te passen, maar worstelen met een krappe arbeidsmarkt waarin niet altijd voldoende personeel voorhanden is dat de werkzaamheden in loondienst wil verrichten.

Bij de Belastingdienst melden zich ook steeds meer bedrijven die willen voldoen aan wet- en regelgeving maar zich ‘gedwongen voelen’ met opdrachtnemers te werken omdat opdrachtnemers niet meer in dienst willen treden en liever zzp-er zijn, ondanks dat er feitelijk sprake is van een dienstbetrekking.

De Belastingdienst staat dan ook voor de uitdaging een toezicht- en handhavingsstrategie uit te werken die niet leidt tot marktverstoring en een gelijk speelveld creëert.

Voor de zomer informeert de staatssecretaris van Financiën nader over de toezicht- en handhavingsstrategie van de Belastingdienst en de afbouw van het handhavingsmoratorium.

Kamerbrief rapportage toezichtsplan arbeidsrelaties