Waarom kabinet het minimumloon moet verhogen?

Mooie woorden en goede argumenten voor hoger minimumloon.

De evaluatie van het minimumloon die minister Koolmees heeft gedaan staat vol mooie, sympathieke woorden, maar als het verbale stof is neergedwarreld dan blijkt de conclusie: het minimumloon van 9,54 euro bruto per uur wordt niet verhoogd. Een misser, want er zijn goede argumenten voor een hoger minimumloon.

‘kinderarbeid ‘

Het aloude neoliberale ‘project fear’ is dat een verhoging van het minimumloon rechtstreeks tot meer werkloosheid zal leiden. Dezelfde waarschuwing werd dan ook gegeven toen er plannen waren om het jeugdminimumloon in twee stappen (in 2017 en 2019) te verhogen. Met name supermarkten schreeuwden moord en brand, implicerend dat hun bedrijfsmodel afhankelijk is van ‘kinderarbeid’.

Het CPB-model voorspelde een verlies van 15.000 banen. Nadat het jeugdminimumloon daadwerkelijk werd verhoogd, is van de voorspelde toename van de jeugdwerkloosheid echter nooit meer wat vernomen.

Positieve ervaringen met hoger minimumloon

De angst voor het veroorzaken van werkloosheid lijkt ook voor het ‘volwassen’-minimumloon ongegrond. De tekorten op de arbeidsmarkt zijn zelfs zo structureel van aard dat Rob Jetten juist een pleidooi hield voor massale arbeidsmigratie.

Ook internationaal zijn er positieve ervaringen met het verhogen van het minimumloon. In Portugal werd het minimumloon enorm verhoogd van 500 tot 700 euro per maand; in tegenstelling tot de waarschuwingen van de rechtsdraaiende economische instituten leefde de economie juist sterk op en halveerde de werkloosheid. In de VS ging de stad Seattle voorop en verhoogde het minimumloon in 2015 naar 15 dollar per uur – ruim het dubbele van het federale minimumloon – ook hier bleef de voorspelde exodus van bedrijven uit, terwijl de koopkracht wel sterk verbeterde.

Nederland als lagelonenland

In Nederland heeft loonmatiging lang op een voetstuk gestaan. Binnen de economische bureaus heeft decennia een consensus bestaan dat het een goede strategie is om van Nederland een soort ‘lagelonenland’ te maken. De oorzaak hiervan is vermoedelijk de succesvolle ‘geleide loonpolitiek’ van de kabinetten Drees tijdens de wederopbouw.

Ook toen de winstgevendheid van het bedrijfsleven in 1982 zorgwekkend laag was pakte het Akkoord van Wassenaar, waarin werkgevers en werknemers afspraken maakten over loonmatiging, heel succesvol uit.

We geven nog minder uit

Loonmatiging is echter niet de Haarlemmerolie van de economie. Sterker nog, een van de kwalen waar de Nederlandse economie traditioneel aan lijdt is juist dat de consumptie zwak is, waardoor er in economische zwakke tijden vaak sprake is van ‘onderbesteding’. Loonmatiging maakt dit erger.

Rutte heeft weliswaar tegen het grootbedrijf gezegd dat ‘de lonen nu echt omhoog moeten’ maar omdat het kabinet verder niets deed, maakte dit op de boardrooms waarschijnlijk evenveel indruk als een dreigend piepende Chihuahua.

Voor zover de lonen wél stijgen, zoals in 2019 met 2,5 procent, eigent het kabinet zich die groei vervolgens zelf toe door via een verhoging van de btw en de energiebelasting een nóg hogere inflatie van 2,6 procent te veroorzaken.

Toeslagen

Je zou denken dat hele idee van het concept ‘minimumloon’ juist impliceert dat je dat bedrag minimaal nodig hebt om van te kunnen leven. Hoewel dat bij de invoering nog wel expliciet de doelstelling was kan een huishouden in Nederland bij lange na niet rondkomen van het minimumloon. Zie hier waarom het dolgedraaide circus van toeslagen überhaupt nodig is.

Wat er dus in werkelijkheid gebeurt wanneer bedrijven lonen betalen waar mensen niet van kunnen leven, is dat die mensen vervolgens afhankelijk worden van de overheid. Ergo, het belastinggeld van anderen. Een deugdelijk minimumloon is daarom ook een kwestie van waardigheid. Wie fulltime werkt hoort zijn eigen broek op te kunnen houden en niet afhankelijk te zijn van de Overheid.

Cadeau aan links

De ‘niet-verhoging’ van het minimumloon lijkt al met al een geweldig geschenk aan de linkse partijen. Die moeten dan nog wel even wakker worden. De laatste Tweede Kamer-verkiezingsprogramma’s van zowel GroenLinks als PvdA maken nog geen melding van een hoger minimumloon (alleen voor jongeren). Zelfs de SP durft nog niet verder te gaan dan het bepleiten van een nogal slappe verhoging van 10 procent, omgerekend niet meer dan één euro per uur.

Minister Koolmees kondigt in zijn Kamerbrief aan om nader onderzoek te doen naar het minimumloon. Ik adviseer Koolmees om de zaak eens om te draaien. Bij een gebrek aan hard economisch bewijs dat een hoger minimumloon slecht zou zijn voor Nederland, verhoog het eens met een paar euro en zie wat er gebeurt.

Bron: RTL nieuws

Gerelateerd: Bedragen minimumloon 2020